Ang Dalagang Pilipina sa Bagong Dekada

By Bernadette Bagon

Hindi maikakailaang napakalaking pagbabagong naganap sa mga dalagang Pilipina mula noong panahon na malakas pa angimpluwensiyangmgaKastila. Noon, angmgakababaihan ay itinuturing lamangnakasamasabahay, mgaasawa at inana mag-aalagasasusunodnahenerasyon. Ganyanangturingsakanila at tinanggaplangnilaiyon.

Lamang, angsalitangsadyangnagpapababangkanilangestadobilangisangbabae.Walangnakakaalamngbigatngkanilangobligasyondahilgumagalawsilasapatriarkalnamundo. Hindi napapahalagahan ang kanilang mga karapatan dahilmaliitlamangangkanilangnaidudulotsabayan. Hindi sila parte ng populasyon ng mgamangagawadahilhindisilanagta-trabaho. Kapalit noon ang limitadong karapatan at pribelehiyong binibigaysakanila, tuladnalamangngedukasyon. Perongayon, malakas na ang impluwen siyangmgakababaihansalahatng parte ngbansa. Pantay naa ngpagtinginsamgababae at lalaki, at iyon ay dahil sa mga oportunidad na ginamit ng ating kababaihan paramapalayaangkanilangsarili.

Angmgakababaihanngayon ay mayroonngkakaibanglakasngloob. Hindi nasilatulad ng dati na sumusunodl amangsabawattawagngmundo, samgahilingngkapwa Pilipino, at sa pangangailangan ng kabataan. Silangayon ay may sarilingpagkakakilanlan, bilangisangguro, doktor, mang-aawit, atleta, mananaliksik, pinuno, kinatawan, senador, at presidente. Ngunit hindil ang ito angipinagbagongatingkababaihan. Dahilsakanilangmakabagonglakasngloob, nagawa na nilang maipakita samundoanggalingngbawat Pilipino.

MaaaringkilalaangmgaPilipinabilangkasambahaysaibangbansa, ngunithindinarinmabibilangangmgakababaihangnagdalangkarangalansaatin. Mapa-pag-awit, talentosapagganap, kapuri-puringkagandahan, o di mapantayangtalino – lahatngitonaipakilalanangatingmgaPilipinasaibanglahingmundo.Mulasatalinongipinamalasni Fe del Mundo, sawalangkapantaynaboses at pagganapni Leah Salonga, hanggangsasunud-sunodnapagkapanalongatingmgabinibinisamgakompetisiyonsaibangbansa – sila ay ilanlamangsamgakababaihangnagingkatauhanngatingbayan. Malayongmalayonaangkanilangnarating, at sakanilangpagyapaksaibanglupa ay dalanilaangpangalanngatingbansa.

Perohindisalahatngpagkakataon ay napupurianggalingnaipinamamalasngatingmakabagongPilipina. Saloobmismongbayan, hindinapapahalagahanangnapakaramingbayaninatinsaaraw-araw. Malibansapagiginginananagpapalakingkaniyangmgaanak, nagsasakripisyo pa ngmalakiangatingmgakababaihansapagtatrabahopara may maipangtustossa pang-araw-arawnilanggastusinsapamilya. Saestadongatingbansa, madalas ay hindinasapatangkinikitanglalakingasawaparasakanyangpamilya. Ilanngasamgaito ay lumalayonalamang kung di man gumawangmasama, paralangmaiwasanang di mapunangresponsibilidad. Sakabila noon, hindi pa rinnatitinagangatingkababaihan. Dahilsakanilangmakabagonglakasngloob, nakakayanilangbuhayinangkanilangpamilyana mag-isalamang. Nagpapatuloysilanapara bang hindisilanauubusannglakassakatawan.

Isa pang halimbawangPilipinang may kakaibanglakasngloob ay ang mga bahaging mga pangkat na lumalabanparasabansa. Hindi langsapagigingmilitarnapupunanngmgakababaihananglayuningito, kundimagingsapagsalisamgapulong at pag-aalsalabansamgaPilipinongnanlalamangsakanilangkapwa. Hindi na nag-iisaang mga kalalakihan sa ganitong mga tipo ndahilmaraminaangmgakababaihangmulatsamgakaganapansabansa. Maramisakanila ay ipinaglalabanangkarapatanngmgakababaihan. Marami rin namang naglalayong mapanagutanangmganaaapi.Pinapamukhanilasaatinangmga maling nagaganap salipunan.Lumalabansilabilangpuso at isipngmgataongnanghihinaangloobnalabananangmganang-aapisakanila.

Kung mulingbabasahinangisinulatni Rizal parasakababaihanngMalolos, masasabinating mas magandangkarangalan at mas malakingpagbabagoangnakamtanngmgakababaihanngayon. Hindi langnilaginagampananangmgaitinuroni Rizal sakanyangsulat, kundinilampasan pa nilaitohigitsainaasahannatinglahat. Ngayon, mayroonnasilangkakaibanglakasngloob. Ito angnagdalasakanilaupangmaipakitasaibaangangkinggalingngmga Pilipino, upangmapatunayansasarilingbayanangkanilangkakayahan, at upangmaipaglabanangbayanmulasamgasumisiranito.